براى تربیت انسان، براى ساختن بشر باید در او عشقى آفرید که از تمام غریزه‏ها نیرومندتر باشد و باید در او نیرویى گذاشت که تمام زنجیرها را با خود بردارد و تمام نگهبان‏ها را همراه بکشد.

و مادام که این عشق عظیم و این نیروى بزرگ در انسان نیاید و پا نگیرد، براى انسان حرکتى نخواهد بود و از بند اسارت‏ها نجاتى نخواهد یافت.

قرآن مى‏گوید: «وَ الَّذینَ آمَنُوا اشَدُّ حُبّاً للَّهِ» ؛ « بقره 165»

 آن‏ها که به سوى حق گرویده‏اند و به سوى «اللَّه» آمده‏اند، از عشق، از محبت شدیدترى نسبت به حق برخوردارند.

ما از محبوب‏هاى خود به خاطر محبوب‏ترى چشم مى‏پوشیم و خوب را فداى خوب‏تر مى‏کنیم و آنچه با اهمیت‏تر است انتخاب مى‏کنیم. با آن که پول را دوست داریم مى‏دهیم تا به آنچه بیشتر مى‏خواهیم برسیم. با آن که جان خود را دوست داریم از جان خود مى‏گذریم تا به آزادى دست یابیم.

مثال قرآنی : ابراهیم با آن که اسماعیل را دوست دارد و خیلى هم دوست دارد، در راه حق و به خاطر دستور او قربانى مى‏کند.

مثال اجتماعی :  جوانى بود سخت وابسته‏ى لباس و قیافه‏اش بود، حتى وسواسى داشت که پارچه‏اش از کجا باشد و دوختش از فلان و مدلش از بهمان.

براى دوستى با او همین بس که از لباسش و اتویش و قیافه‏اش تحسین کنى و یا از طرز تهیه‏ى آن بپرسى. او عاشق ظاهر سازى و سر و وضع مرتب بود و به این خاطر از خیلى‏ها بریده بود تا این‏که عشقى بزرگ‏تر در دلش ریخت و با دخترى آشنا شد و با هم سفرى کردند و در راه تصادفى.

جوانک در آن لحظه‏ى بحرانى از رنج‏هاى خودش فارغ بود و خودش را فراموش کرده بود و به محبوبه‏اش مى‏اندیشید و سخت به او مشغول بود.

او به خاطر پانسمان محبوبش به راحتى لباس‏هایش را پاره مى‏کرد و زخم‏ها را مى‏بست و راستى سرخوش بود که خطرى پیش نیامده است.

هنگامى که عشقى بزرگ‏تر دل را بگیرد، عشق‏هاى کوچک‏تر نردبان آن خواهند بود.